Radyoaktif atık türlerinin hemen tümü, çeşitli canlılar için farklı olumsuz nedenlerin ortaya çıkmasına sebep olurlar. Bununla birlikte özellikle Stronsiyum-90 atomu, bu maddeler arasında en zararlı olanları arasındadır. Stronsiyum-90 kalsiyuma çok benzeyen bir atom olarak, fizik içerisinde “ kemik arayan” takma adıyla da bilinir.
Stronsiyum-90 atomunun küçük parçalar haline nükleer füzyon yöntemiyle bölünmesi sırasında, atomun içerisinden çıkan yoğun ve güçlü enerji sebebiyle, özellikle nükleer santrallerde kullanılan bir maddedir. Ülkemiz Stronsiyum-90 ile radyoaktif atık olarak ilk önce Çernobil trajedisiyle tanışmıştır. Çernobil faciası sırasında atık hale dönüşen atom, sular ve akarsular yoluyla ülkemize ulaşmış ve çeşitli gıdalar yoluyla pek çok insan tarafından tüketilmiştir.
Radyoaktif atık ne kadar zarar verir
Bu tüketimimle birlikte doğrudan vücut tarafından emilen Stronsiyum-90’ ın yaklaşık % 70- 80 i vücut, % 20 civarı kemikler ve % 1 civarında kana karışarak, vücut tarafından tamamen emilen bir maddedir. SR-90 adıyla bilinen bu atomun insan vücuduna etkisi, yerleştiği dokularda oluşturduğu kanser hücreleri şeklinde ortaya çıkar.
Özellikle kemik iliği ve lösemi gibi kanser türlerinin yanı sıra, pek çok kanserin insan vücudunda ortaya çıkmasına sebep olan SR-90’ ı en son 9 büyüklüğünde ki deprem nedeniyle zarar gören Japonya’nın Fukushima nükleer santralinden atık su olarak sızmasıyla duyduk. Nükleer santrallerin deprem ve benzeri doğal afetler veya çeşitli kazalar nedeniyle atıklarını doğaya karıştırması, her türlü canlı için ölümcül sonuçlara neden olabilen, risk grubu çok yüksek santrallerdir.
